GAÜN Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Bayram'ın liderliğinde Gıda Mühendisliği ve Biyoloji bölümlerinden öğretim üyeleri Prof. Dr. Hüseyin Bozkurt ve Prof. Dr. Abuzer Çelenkli tarafından yürütülen ve TÜBİTAK 1001 Programı'nın en prestijli destek kategorisiyle fonlanan proje kapsamında, tarhananın deprem çantalarına eklenmesi amacıyla çalışma başlatıldı.
Proje kapsamında, tarhananın bayatlamasıyla ortaya çıkabilecek sindirim sorunlarının giderilmesi amacıyla bamya bitkisinin kaygan sıvısı ve mikroalgler kullanıldı.
6 Şubat 2023'teki Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından geliştirilen bu tarhananın laboratuvar incelemeleri sonucunda, bamya sıvısının tarhananın dayanıklılığını artırdığı ve protein açısından zenginleştirdiği belirlendi.
Yüksek protein ve amino asit içeriğiyle besleyici bir gıda olarak tasarlanan "süper tarhana", uzun raf ömrü sayesinde deprem çantalarına da eklenecek. Bu sayede, göçük altında uzun süre kalanların sindirim sistemlerini düzenleyerek hayatta kalmalarına yardımcı olacak.
"Bu ürün süper bir gıda olacak"
Prof. Dr. Bayram, AA muhabirine, depremin ardından kişinin, süreci sağlıklı şekilde atlatabilmesinin çok önemli olduğunu söyledi.
Depremin ilk 3 gününde hiçbir yardım almadan yaşayabilme ve ayakta kalmanın kişinin kendi üzerindeki bir görev olduğuna anlatan Bayram, şunları kaydetti:
"Bu bağlamda depremden elde ettiğimiz bilgiler, ekip arkadaşlarımızla yeni bir gıda tasarımına çevrildi. Buradaki amaç göçük altında kalan kişileri uzun bir süre hayatta tutabilmek ve özellikle üzerinde yük bulunan kişilerin sindirim sistemini de sağlıklı bir şekilde ayakta tutabilmek. Hem kansere dayanıklı hem de sindirim sistemini düzenleyen bamya sıvısını kullanıp, oldukça önemli bir gıda maddesi olan tarhanaya yeni özellikler kazandırabilmek ve bunun içerisine bir de mikroalgleri katarak yeni bir süper gıda geliştirmek için TÜBİTAK'a başvurduk. Bu ürün süper bir gıda olacak ve kansere karşı insanları korurken sindirim sistemini düzenleyecek. Katı, hızlı hiçbir şekilde işleme gerek duymadan tüketilebilecek. İstenirse sıcak ya da soğuk suyla karıştırarak çorba kıvamında yenebilecek. İçerisinde çok fazla vitamin, mineral ve besleyici maddelerin olduğu yeni bir tarhana bazlı bir ürün gelişmiş olacak."
Prof. Dr. Bayram, öncelikli amaçlarının afetler oluğunu anlatarak, "Projenin amacı, deprem çantalarına konulması, göçük altında kalan insanlara ulaştırılması, yine depremle ilgili AFAD'ın depolarında uzun süre tutulması ki bu ürünün minimum raf ömrü 2-3 yıl arasında olacağı için depolama şartlarına da uygun olmuş olacak." dedi.
"Kaliteli hale getirebilecek bir gıda ürünü"
Proje tamamlandıktan sonra ürünün hem deprem çantaları için hem de AFAD depoları için hazır hale getirilmiş olacağını belirten Bayram, şunları kaydetti:
"Projenin temel hedefi, yeni bir süper gıda fakat bu süper gıda deprem bazlı olaylara hazır hale getirilirken bununla birlikte hem sindirim sistemini düzenleyecek hem insanı beslenme olarak ayakta tutabilecek hem kansere karşı koruyabilecek hem katı hem sıvı olarak tüketilebilecek hem hızlı hem yavaş olarak tüketilebilecek ve deprem göçüğü altında kalan insanları hayatta tutmaya yönelik bir gıda maddesi olarak tasarlandı. Sadece deprem için değil ilkokullarda, ortaokullarda, normal çalışan insanların günlük hayatındaki beslenmelerini de oldukça kaliteli hale getirebilecek bir gıda ürünü. Hayatımızın her noktasında sağlıklı bir şekilde kullanabileceğimiz bir ürün olmuş olacak."